زمان، کولتوور، وێژه، کۆمه‌ڵ

بیر و بۆچوون و نووسراوه‌کانی دوکتور ڕه‌شید کرمانج

زمان، کولتوور، وێژه، کۆمه‌ڵ

بیر و بۆچوون و نووسراوه‌کانی دوکتور ڕه‌شید کرمانج

والنتاین

واڵنتاین ڕۆژی جیهانی ئه‌ڤین

له مه‌ڕ مێژووی "واڵنتاین" بیرو ڕای جیاواز هه‌یه.یه‌کێ له ڕوانگه به‌ناوبانگه‌کان ده‌ڵێ:

له چه‌رخی سێهه‌می زایینی‌دا له ڕوومی که‌ونا خونکارێک به ناوی"کلودیووسی دووهه‌م" بووه.کلودیووس ڕوانگه‌ی سه‌یرو سه‌مه‌ره‌ی هه‌بووه؛یه‌کیان ئه‌وه بوو که سه‌رباز مافی ژن‌هێنانی نیه.کلودیووس زۆر بێ‌به‌زه‌یی و زۆرداربوو.که‌س نه‌یده‌وێرا به پێچه‌وانه‌ی ویستی ئه‌و کارێ بۆ سه‌ربازه‌کان بکا ویارمه‌تییان بدا. ته‌نیا قه‌شه‌ی پیرۆز"واڵنتاین" وێرای به دزییه‌وه سه‌ربازه‌کان له خۆشه‌ویسته‌کانیان ماره‌کا.کلودیووس زانی و واڵنتاینی خسته به‌ندیخانه وله ئاکاما به‌و تاوانه له سێداره‌ی دا.

به‌و بـڕوایه واڵنتاین به شه‌هیدی ڕێگای ئه‌وین ده‌زانن وله‌و کاته‌وه واڵنتاین بوو به هێمای خۆشه‌‌ویستی.

له وڵاتانی ڕۆژئاوا ڕۆژی 14ی فه‌وریه‌ی هه‌مووساڵێ ڕێزله واڵنتاین ده‌گرن ویادی پیرۆز ڕاده‌گرن ودڵداران شوکولات به دیاری به یه‌کتر ده‌ده‌ن.

ئه‌م ڕۆژه له ئه‌ویندارانی ڕاسته‌قینه پیرۆز بێ.

 

پاشگری ـ ن

پاشگری  ــ ن

 

«پاشگری ــ ن» له پێکهاته‌ی زۆر وشه دا ده‌وری هه‌یه که یه‌کیان «ناو+ن `ئاواڵناو»ـه. له‌م پێکهاته‌دا «پاشگری ــ ن» واتای نه‌رێنی و ناحه‌زی به ئاواڵناوه‌که ئه‌دا.

 

تاقمێک «ئاواڵناو» که «پاشگری ــ ‌ن» واتای نه‌رێنی وناحه‌زی پێداون:

 

چڵکن

لیکن

چڵمن

نه‌وسن

ورگن

سیخن

مرخن

پرخن

جوکن

جیکن

منگن

قرخن

زکن(چڵێس)

قیزن

کوڵکن

جرپن

شه‌رمن

کرمن

ڕیخن

ڕشکن

ز ڕتن (که‌سێ به درۆ خۆی هه‌ڵکێشێ)

کۆخن

گووپن

میزن

لووتن

لۆقن

ڕیقن

فیـــڕن

فیقن

زیقن

قاڕن

قرتن (چنۆکی)

قژن

تــڕن

تسن

گۆشتن

گه‌دگن( زگ‌زل)

گه‌رمن

لرخن

پاشگری کایه

ــÊN        پاشگری  ــ ێن

ئه‌م پاشگره به دوای ناوه‌وه ئه‌لکێ وناوێکی نوێ چێ ده‌کا.واتای "کایـــــه" به ناو ئه‌دا.

چه‌ند ناوی کایه که به‌م پاشگره چێ بوون:

 

هه‌لووکێن

گۆوێن

قاڕێن(بیس‌بال)

شێلاقێن

بازه‌ڵێن

جه‌غزێن

جگێن

 میرێن

که‌باب‌که‌بابێن

جۆرابێن

سێ ریزکێن

نۆڕیزکێن

جۆجۆیێن

خۆشارووکێن(خۆشارووکێنه)

خلیسکێن

گورزێن

مێشێن

تۆپێن

 

به پێی ئه‌و ڕێسایه(ناو+ ێن `ناو"ی کایه") ده‌توانین وشه‌یه‌لی ژێره‌وه پێشنیارکه‌ین:

 

تۆ ڕێن( وشه‌ی پێشنیاری بۆ "واڵیباڵ". ئه‌م وشه‌یه له "تۆپی‌تۆڕ"که گه‌رته‌‌هه‌ڵگرتنی ئینگلیزییه باشتر وجوانتره.  ر.ک.)

سه‌وه‌تێن( وشه‌ی پێشنیاری به جێی "به‌سکتباڵ")

مشتێن (بۆکس)

شیرێن(شمشێڕبازی)

تیرێن (تیر اندازی)

 

 

ساڵی زمانی زگ‌ماک

                                                  بسمه تعالی                                                16/ 11/86

اداره‌ی محترم آموزش و پرورش شهرستان سقز                                      

ته‌واوی زمانه‌کان گرینگ و به‌ڕێزن.(سازمان ملل)

 

       با تقدیم سلام واحترام، همچنانکه مستحضرید یونســــــــکوسال 2008 را  سال  بین­المللی  زبان‌ها(زبان‌های مادری)نام نهاده‌ وتمام ‌حکومت­ها را به حفظ زبان­ ملیت­ها موظف کرده­است.با توجه به نامگذاری این سال واهمیت ونقش زبان مــادری درامر آموزش،گروه­های زبان وادبیاتِ فارسی، عربی وانگلیسی خواهان همایشی باعنوان«زبان مــــــــــــادری ونقش آن درآموزش»در اسفندماه86 هستند؛ بنابراین ازآن اداره­یِ محــــــترم خواهشمنداست اقدامات وامکانات لازم را مبذول فرمایند.

 

 

با تشکر:

رشید کرمانج ــ محمد رحیم پور     سرگروه زبان وادبیات فارسی

 

رحیم علایی                                   سرگروه زبــان وادبیات عربی

 

رضا ابراهیمی ــ خالد بهرامی         سرگروه زبان وادبیات انگلیسی